Kannabidiol, nieodurzający fitokannabinoid, ma potencjalne działanie terapeutyczne w szerokim zakresie zaburzeń. Ostatnio wzrosło zainteresowanie CBD, ponieważ kilka badań wykazało obiecującą skuteczność przeciwdrgawkową przy niewielkiej liczbie skutków ubocznych. W 2018 r. FDA zatwierdziła doustny roztwór na bazie CBD, Epidiolex®, do leczenia dwóch ciężkich postaci padaczki dziecięcej, zespołu Draveta i zespołu Lennoxa-Gastauta. Chociaż tylko te dwa zespoły są uznanymi wskazaniami do stosowania kannabidiolu, CBD jest spożywane w sposób nieuregulowany z powodu różnych wskazań, w tym przewlekłego bólu, sztywności mięśni, stanów zapalnych, niepokoju, wychodzenia z uzależnienia od nikotyny, a nawet leczenia raka. Wraz ze stale rosnącym stosowaniem CBD i jego powszechną dostępnością dla ogółu społeczeństwa, ważne jest badanie i zgłaszanie możliwych interakcji między lekami między CBD a innymi środkami terapeutycznymi, a także substancjami uzależniającymi, takimi jak alkohol i tytoń.
Przeprowadzono szczegółowy przegląd literatury pod kątem możliwych interakcji CBD, korzystając z internetowych baz danych i w poniższym artykule przedstawiamy jego skrócone tłumaczenie. Zgodnie z oczekiwaniami doniesiono, że CBD wchodzi w interakcje z lekami przeciwpadaczkowymi, lekami przeciwdepresyjnymi, opioidowymi lekami przeciwbólowymi i THC, ale, co zaskakujące, wchodzi w interakcje z kilkoma innymi popularnymi lekami, np. paracetamolem i substancjami takimi jak alkohol.
Mechanizm działania kannabidiolu
CBD to niepsychotomimetyczny fitokannabinoid, który ma szeroki zakres możliwych efektów terapeutycznych, w tym właściwości przeciwlękowe, przeciwdepresyjne, przeciwdrgawkowe, neuroprotekcyjne, przeciwzapalne i immunomodulujące, bez właściwości pobudzających lub wywołujących drgawki.¹ CBD łagodzi uszkodzenia mózgu związane ze stanami neurogeneracyjnymi lub niedokrwiennymi. Wpływa na plastyczność synaptyczną i ułatwia neurogenezę. Mechanizm tych efektów obejmuje wiele celów farmakologicznych.² W modelach zwierzęcych CBD:
- blokuje lub ogranicza rozprzestrzenianie się napadów uogólnionych wywołanych maksymalnym wstrząsem elektrycznym lub lekami hamującymi kwas γ-aminomasłowy (GABA),
- blokuje proste napady częściowe wywołane miejscowym zastosowaniem metali konwulsyjnych na korze mózgowej,
- zwiększa próg drgawkowy. CBD zwiększało siłę działania LPP w modelach zwierzęcych częściowych i uogólnionych napadów ruchowych, ale hamowało działanie LPP w zwierzęcych modelach napadów nieświadomości.³
- CBD osłabiło uwalnianie GABA z neuronów brzusznej części gałki bladej, przywracając normalne funkcjonowanie tego układu u pacjentów psychotycznych.
- CBD może również zwiększać neurogenezę dorosłych myszy
Mechanizmy działania interakcji kannabidiolu z innymi lekami
CBD jest intensywnie metabolizowany przez enzymy CYP450 w wątrobie, w szczególności przez izoformy CYP3A4 i CYP2C1910 . Ponadto CBD jest w stanie hamować CYP2C19, CYP2D6 i CYP2C9, co prowadzi do potencjalnych interakcji farmakologicznych z innymi lekami. Badania na myszach wykazały, że CBD krótkoterminowo inaktywuje izoenzymy cytochromu P450, ale może je indukować po wielokrotnym podaniu. Jest to podobne do ich indukcji przez fenobarbital, co silnie sugeruje rolę podrodziny 2b izoenzymów cytochromu.
Zatem kannabidiol jest metabolizowany przez enzym CYP3A4, a około 60% przepisanych klinicznie leków jest również metabolizowanych przez ten sam enzym. W szczególności leki takie jak ketokonazol, itrakonazol, rytonawir i klarytromycyna hamują CYP3A4, co może prowadzić do zwiększonego poziomu CBD, gdy są spożywane razem. CBD może zwiększać stężenie w surowicy cyklosporyny, sildenafilu, leków przeciwhistaminowych, haloperidolu, leków przeciwretrowirusowych i niektórych statyn (atorwastatyna i symwastatyna, ale nie prawastatyna ani rozuwastatyna). Interakcja tych leków z CYP3A4 prowadzi do wolniejszej degradacji CBD i może w konsekwencji prowadzić do wyższych poziomów CBD, które są aktywne farmaceutycznie przez długi czas. Natomiast fenobarbital, ryfampicyna, karbamazepina i fenytoina indukują CYP3A4, powodując zmniejszoną biodostępność CBD.
Powyższy artykuł jest skróconym tłumaczeniem obszernego badania (kliknij).
Wyróżnione źródła:
1] Pisanti S, Malfitano AM, Ciaglia E, et al. Cannabidiol: state of the art and new challenges for therapeutic applications. Pharmacol Ther. 2017;175:133–150.
2] Campos AC, Fogaça MV, Sonego AB, Guimarães FS. Cannabidiol, neuroprotection and neuropsychiatric disorders. Pharmacol Res. 2016;112:119–127.
3]. Consroe P, Benedito MA, Leite JR, Carlini EA, Mechoulam R. Effects of cannabidiol on behavioral seizures caused by convulsant drugs or current in mice. Eur J Pharmacol. 1982;83(3-4):293–298
