Badania wskazują, że nawet 2,5 miliona Polaków cierpi na zaburzenia lękowe. Najczęstszymi towarzyszącymi im objawami są depresja, bezsenność, nerwica, duszności i dekoncentracja. Stany lękowe często pojawiają się bez wyraźnego powodu i można je rozpoznać po uczuciu silnego niepokoju utrzymującego się przez dłuższy czas. Z reguły spowodowane są wcześniejszym przewlekłym stresem, który sprawia, że lęk zmienia swój charakter i z pełnionej pierwotnie funkcji adaptacyjnej przechodzi w stan patologiczny. Ponadto u osób borykających się z różnego rodzaju lękiem często rozwija się również depresja i odwrotnie. To dwie najbardziej rozpowszechnione choroby psychiczne.
Objawy towarzyszące stanom lękowym
Lęki same w sobie nie są chorobą, lecz emocją prowadzącą do rozwinięcia się różnych przypadłości. Dzieli się je na kilka jednostek klinicznych, do których zalicza się m.in. uogólnione zaburzenia lękowe, fobie czy zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. W zależności od rodzaju i częstotliwości występowania cechuje je szerokie spektrum różnych objawów, takich jak:
• przyspieszone tętno,
• uczucie duszności lub trudności w oddychaniu,
• drżenie rąk,
• wzmożone pocenie się,
• zawroty głowy,
• dekoncentracja i mgła umysłowa,
• bóle głowy i brzucha,
• ataki paniki.
Oprócz objawów somatycznych można zauważyć również odmienne reakcje psychiczne, do których należą przewlekły strach, obsesje, problemy ze snem, chroniczne zmęczenie, zamartwianie się czy drażliwość. Często obserwuje się również symptomy związane z depresją, czyli poczucie pustki i smutku, brak odczuwania przyjemności, spadek libido czy izolacja społeczna.
Możliwe zastosowanie CBD u osób z depresją i stanami lękowymi
Walka z lękiem i depresją nie jest łatwa. Większość osób nawet nie decyduje się na pomoc specjalisty, a ci zdiagnozowani najczęściej mają zleconą terapię farmakologiczną. Jednym z alternatywnych rozwiązań zyskujących popularność są produkty konopne, a w szczególności CBD. Naukowcy odkryli, że kannabidiol jest w stanie łączyć się z niektórymi receptorami wpływającymi na odczuwanie lęku i strachu. Uważa się, że znajdujące się w układzie endokannabinoidowym receptory CB1 mogą redukować uczucie niepokoju. Badania wykazały, że CBD jest częściowym agonistą receptora serotoninowego 5-HT 1A, co wiąże się z wieloma efektami terapeutycznymi, takimi jak zwiększenie poziomu serotoniny i dopaminy odpowiadających za dobry nastrój. Sugeruje się również pozytywny wpływ CBD na tworzenie się nowych neuronów w pobliżu hipokampu, co może pomóc stłumić objawy depresji.
CBD w badaniach naukowych
Badania coraz liczniej przeprowadzane na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat dowodzą, że CBD wraz z innymi kannabinoidami ma potencjał jako środek w terapii zaburzeń lękowych i alternatywa dla farmakologicznych psychotropów. Świadczy o tym coraz więcej udanych prac badawczych i obiecujących rezultatów.
1. Badaczka Alline Cristina Campos z Uniwersytetu w São Paulo wykonała eksperyment na myszach, które zostały poddane silnym czynnikom stresowym. Grupa zwierząt otrzymująca wysokie dawki CBD była spokojniejsza, miała niższe tętno i lepiej radziła sobie w trudnych sytuacjach.
2. Naukowcy z Uniwersytety w Kolorado w 2019 roku przeprowadzili badanie, w którym podawali CBD pacjentom cierpiącym na stres i zaburzenia lękowe. Aż 79,2% spośród uczestników odczuła zmniejszony poziom lęku po 2 miesiącach przyjmowania substancji. Większość z nich otrzymywała dawkę 25 mg kannabidiolu dziennie.
3. Praca badawcza pt. A naturalistic examination of the perceived effects of cannabis on negative affect opublikowana w 2018 roku w dzienniku Elsevier sugeruje, że konopie obniżają wskaźniki depresji, stresu i lęku. Ponadto wykazano, że w przypadku depresji i lęku najskuteczniejsze były preparaty o niższym stężeniu THC i wyższym CBD.
4. Randomizowane kontrolowane badanie kliniczne opublikowane w styczniu 2011 roku w Journal of Psychopharmacology pt. Neural basis of anxiolytic effects of cannabidiol (CBD) in generalized social anxiety disorder: a preliminary report przeprowadzone z udziałem osób cierpiących na uogólniony zespół lęku społecznego wykazało przeciwlękowy wpływ CBD przy jednoczesnym szybkim rozpoczęciu działania i braku skutków ubocznych.
5. Uważa się, że osoby z małą neuroplastycznością hipokampu są bardziej narażone na wystąpienie stanów lękowych, trudności w odtwarzaniu wspomnień czy myśli samobójczych. Badanie Prolonged Cannabidiol Treatment Effects on Hippocampal Subfield Volumes in Current Cannabis Users z 2018 roku zamieszczone w Cannabis and Cannabinoid Research Journal wskazuje, że długotrwale stosowany kannabidiol, np. jako olejek konopny CBD 10%, umożliwi poprawę plastyczności hipokampu. Ponadto istnieje prawdopodobieństwo tłumienia wspomnień wywołujących negatywne odczucia u osób z depresją.
Do ostatecznego stwierdzenia właściwości przeciwlękowych i przeciwdepresyjnych CBD niezbędne będą dalsze badania, szczególnie te randomizowane z podwójnie ślepą próbą. Ustalenie dawki, w jakiej przyjmuje się np. olejek konopny CBD 20%, powinno odbywać się indywidualnie, zgodnie z predyspozycjami danego pacjenta, podczas konsultacji ze specjalistą. Dzięki zebraniu odpowiedniej ilości dowodów będzie można zaimplementować kannabidiol do terapii zaburzeń lękowych jako alternatywę dla środków farmakologicznych.
